Aktualności

Studenci Pacjentom#9. Ile tych szczoteczek ?

W dzisiejszych czasach każdy z nas, chciałby mieć piękne i zdrowe zęby. Niestety, nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, w jakim dużym stopniu, stan zębów leży w naszych rękach. Tą prostą czynność, jaką jest szczotkowanie,  często traktujemy po macoszemu. Na prawidłową higienę jamy ustnej składa się wiele czynników, m.in dobór odpowiedniej szczoteczki. Wbrew pozorom nie jest to proste zadanie ponieważ każdy z nas ma inne potrzeby i możliwości. W tym artykule spróbuje przybliżyć Wam jakie mamy opcje.

SZCZOTECZKA MANUALNA

To najpowszechniejsza opcja. Wiele osób twierdzi, że nie jest ona skuteczna w usuwaniu płytki nazębnej lecz to nie prawda. Przy prawidłowej technice, dokładności i sumienności szczoteczką manualną możemy z łatwością odpowiednio zadbać o higienę jamy ustnej. Przy doborze szczoteczki należy zwrócić na kilka aspektów.

Główka od szczoteczki dla osoby dorosłej powinna wynosić około 2,3 – 3 cm, zaś dla dzieci 1,8- 2cm.  Są to oczywiście uogólnione statystyczne dane, które mogą nam pomóc w wyborze, jednak pamiętajmy, żeby testować i szukać najlepszych dla siebie rozwiązań. Przykładowo, jeśli mamy mało przestrzeni w jamie ustnej, lepsza będzie mniejsza główka, która pozwoli na dotarcie do każdego zęba osobno niż długa główka, którą nie jesteśmy w stanie dotrzeć do ostatnich zębów bocznych.

Rączka szczoteczki powinna być na tyle długa, abyśmy mogli chwycić ją całą dłonią. Przy czym kciuk powinien podtrzymywać rączkę i być wysunięty w kierunku włosia. Szczoteczka powinna leżeć wygodnie w dłoni tak, abyśmy mogli skupić się na szczotkowaniu, a nie ciągłym poprawianiu je ułożenia.

Włosie szczoteczki powinno być syntetyczne a najlepiej nylonowe ponieważ chłonie wodę i jest odpowiednio twarde. Ponadto końcówki włosia powinny być zaokrąglone by nie ranić dziąseł.

Wyróżniamy 3 stopnie twardości szczoteczek:

Miękkie– idealnie sprawdzą się dla dzieci, u pacjentów po zabiegach chirurgicznych, przy problemach z nadwrażliwością, krwawieniem dziąseł, odsłoniętymi szyjkami zębowymi i przy chorobach przyzębia

Średnie– to najczęściej wybierane szczoteczki, odpowiednie dla pacjentów ze zdrowymi zębami i przyzębiem

Twarde– pomocne przy usuwaniu przebarwień od kawy, papierosów czy innych barwników z żywności, dobre dla pacjentów u których szybko odkłada się płytka nazębna. Nie jest to jednak szczoteczka codziennego użytku ponieważ szybko ściera szkliwo i może uszkadzać dziąsła. Jej stosowanie powinno być okresowe i pod nadzorem lekarza dentysty.

SZCZOTECZKA ELEKTRYCZNA

Posiadaja małą okrągłą główkę, która wykonuje ruch oscylacyjnorotacyjny, a w wyższych modelach także pulsacyjny, który pozwala na skuteczne usuwanie z jamy ustnej bakterii. Ilość ruchów to około 4000 na minutę. Są to urządzenia zasilane akumulatorowo- na prąd lub baterie. Ich użytkowanie jest bardzo proste i intuicyjne. Okrągła główka zapewnia odpowiedni nacisk na powierzchnię zębów oraz dziąseł, nie podrażniając ich, a jej mały rozmiar pozwala na dokładne objęcie przez końcówkę szczoteczki każdego zęba osobno i usunięcie z niego osadu oraz resztek pokarmu.

Dodatkową zaletą szczoteczek elektrycznych jest to, że nie trzeba wykonywać ruchów wymiatający i innych a wystarczy jedynie lekkie przyciskanie i powolne przesuwanie jej ząb po zębie. W ten sposób w ciągu 2 minut można bardzo dokładnie oczyścić zęby.

SZCZOTECZKA SONICZNA

Jest to jedna z podkategorii szczoteczek elektrycznych. Najnowocześniejsze i przez wielu uznane za najskuteczniejsze narzędzie do utrzymywania prawidłowej higieny jamy ustnej. Ich mechanizm opiera się na a wytwarzaniu fal dźwiękowych o ściśle określonym natężeniu. Fale te wytwarza miniaturowy generator znajdujący się w główce szczoteczki. Dzięki wysokim częstotliwościom (powyżej 260 Mhz) fale mają właściwości bakteriobójcze. Włosie szczoteczki wykonuje ponad 30 tysięcy ruchów na minutę. Najnowsze szczoteczki osiągają nawet 60 tysięcy ruchów na minutę. W szczoteczkach sonicznych są to ruchy wymiatające.

Dodatkowe artykuły do higieny jamy ustnej

Nici dentystyczne służą do usunięcia resztek pokarmowych z przestrzeni międzyzębowych i płytki nazębnej z powierzchni stycznych zębów. Są cienkie, płaskie w przekroju, złożone z kilku połączonych nitek. Mogą być woskowane, nasycone środkami bakteriobóczymi, fluorem czy środkami zapachowymi. Codzienne stosowanie nici redukuje płytkę na powierzchniach stycznych o 50%.

Długość nici do jednorazowego użycia powinna być na tyle długa , aby każdą przestrzeń międzyzębową oczyszczać nieużywanym fragmentem a tym samym nie przenosić płytki nazębnej z zęba na ząb. Trzymając nić napiętą pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym jednej i drugiej ręki, należy przesuwać ją łagodnym ruchem w górę i w dół pomiędzy zębami. Następnie delikatnie zagiąć nić wokół podstawy każdego zęba, starając się wsunąć ją poniżej linii dziąseł. Należy pamiętać aby nigdy nie wykonywać nicią zbyt gwałtownych ruchów, ani nie przeciągać jej zbyt mocno, gdyż może to skaleczyć lub uszkodzić delikatną tkankę dziąseł.

Flosser to przyrząd ułatwiający oczyszczanie trudnodostępnych przestrzeni międzyzębowych z płytki nazębnej i resztek pokarmowych. Zazwyczaj są skonstruowane w taki sposób, że w jednym przyrządzie łączą nić dentystyczną i wykałaczkę, które świetnie oczyszczają przestrzenie międzyzębowe oraz skrobaczkę do języka, pozwalającą usunąć znajdujące się na nim zanieczyszczenia. Łatwo jest go umieścić pomiędzy tylnymi zębami – a to one sprawiają w nitkowaniu najwięcej problemów. Flosser jest niewielki, dzięki czemu możemy go mieć zawsze przy sobie oraz higieniczny – nici dentystycznej nie musimy dotykać rękoma. Jest to przyrząd jednorazowego użytku.

Szczoteczki międzyzębowe  mają to samo zastosowanie co nić dentystyczna, zapewniają efektywne, bezpieczne i wielowymiarowe czyszczenie przestrzeni międzyzębowej. Co więcej potrafią dotrzeć w takie miejsca, których nie jest w stanie wyczyścić nawet nić dentystyczna . Ich działanie opiera się na „wsuwaniu się” w przestrzenie międzyzębowe i wyprowadzaniu stamtąd płytki nazębnej. Wybór właściwego rozmiaru średnicy tego przyrządu pozwala na dotarcie do wszystkich przestrzeni bez powodowania przy tym uszkodzeń dziąseł. Szczoteczki międzyzębowe stosowane regularnie mogą zapobiegać krwawieniom, obkurczaniu się brodawek, a także zapewnić wygojenie stanów zapalnych.

Szczoteczkę należy włożyć w przestrzeń międzyzębową na wysokości brodawki dziąsłowej. Kiedy już to zrobimy, musimy ją wyciągnąć. By dobrze wyczyścić zęby, musimy włożyć szczoteczkę w każdą przestrzeń międzyzębową. Po skończonym oczyszczaniu szczoteczkę należy wypłukać pod bieżącą wodą. Tego typu szczoteczki powinny być wymieniane co kilka tygodni. Warto zaznaczyć, że szczoteczki międzyzębowe z miękkimi włóknami i cienkim rdzeniem zużywają się zdecydowanie szybciej od szczoteczek z włosiem i rdzeniem nieco twardszym. Powinniśmy mieć także na uwadze to, że u osób, które mają wyjątkowo ciasne przestrzenie międzyzębowe oraz noszą aparaty ortodontyczne obserwuje się szybsze niszczenie szczoteczek.

Irygator to urządzenie służące do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych za pomocą płynu, który jest wystrzeliwany pod ciśnieniem, dzięki czemu, można dokładnie usunąć resztki pokarmów i osady z wszelkich trudno dostępnych zakamarków w obrębie jamy ustnej.

Urządzenie to świetnie sprawdzi się dla wszystkich tych, którzy chcą zadbać o odpowiednią higienę jamy ustnej, u osób z krwawiącymi dziąsłami, ciasnymi przestrzeniami międzyzębowymi, implantami, mostami oraz aparatami ortodontycznymi. Irygowanie za pomocą niskiego ciśnienia masuje dziąsła i wzmacnia je, co pozwala zmniejszyć problem z ich krwawieniem, a w dłuższej perspektywie może nawet je zatrzymać. Ze względu na wydłużony kształt końcówek do irygatorów, strumień płynu dotrze do trudno dostępnych zakamarków łatwiej niż nić dentystyczna. Obecnie na rynku dostępne są dwa typy: irygatory stacjonarne oraz bezprzewodowe.

Szczoteczka jednopęczkowa, powstała z myślą o osobach noszących aparaty nazębne oraz implanty. Jej zadaniem jest mycie zębów przy samych podstawach koron, w których stykają się one z dziąsłem. Higiena w tym miejscu jest niezwykle ważna ponieważ to właśnie dziąsła stanowią główną podporę naszego uzębienia. Jeśli nie będziemy usuwać płytki nazębnej z powierzchni zębów, zwłaszcza przy dziąsłach, przerodzi się ona w kamień nazębny, który może przedostać się pod ich linię. Następstwem tego jest zapalenie dziąseł. Najbardziej polecaną metodą mycia, stosowaną przy użyciu szczoteczki jednopęczkowej, jest skonstruowana przez dr J. Sedelmayera technika solo. Polega ona na przyłożeniu włosia szczoteczki do linii dziąseł, i następnie delikatnym prowadzeniu włókien wzdłuż tejże linii. W trakcie czyszczenia zębów techniką solo, zaleca się wywieranie na uzębienie delikatnego nacisku. Każdy ząb należy czyścić oddzielnie, poświęcając na to kilka sekund.

Dzisiejszy rynek oferuje nam mnóstwo narzędzi pomagających utrzymać prawidłowy stan jamy ustnej. Zarówno tych podstawowych jak i dodatkowych. W mojej opinii, najlepszą opcją jest testować i szukać rozwiązań, które najlepiej sprawdzą się dla naszych potrzeb. Pamiętajmy również, że lekarz stomatolog oraz higienistka stomatologiczna to osoby, które są po to, by pomóc nam przy takich wyborach dlatego zawsze warto zapytać o wskazówki i porady. Warto też zaznaczyć, że pomimo iż urządzenia takie jak nić dentystyczna czy szczoteczka międzyzębowa nazwane są artykułami dodatkowymi, to powinny znaleść się w łazience (i w użyciu) każdego z nas. Odpowiednie dbanie o przestrzenie międzyzębowe pozwoli nam uniknąć wielu problemów próchnicowych oraz periodontologicznych.